Madde 616

VI. Vasiyetin reddi

Madde 616 - Vasiyet alacaklısının vasiyeti reddetmesi hâlinde, mirasbırakanın arzusunun başka türlü olduğu tasarruftan anlaşılmadıkça, bu redden vasiyet yükümlüsü yararlanır.

I-) Yargı Kararları:

1-) Y. 2. HD, T: 07.10.2009, E: 2008/11865, K: 2009/16910:

“… Miras bırakan 23.11.2006 tarihinde vefat etmiştir. 06.11.1(9)97 tarihli vasiyetnamesiyle; Urla’daki taşınmazını oğlu C. ve kızı E.’ye şartlı olarak vasiyet etmiştir. Vasiyetnamede C. ve E.’nin bu taşınmazı satmayacaklarını şart koşmuş, satmaya kalktıkları taktirde diğer kardeşleri ile eşit şartlarda bölüşeceklerini belirtmiş, C., ergin oluncaya kadar bu yeri aile fertlerinin kullanım şeklini E. ile diğer oğlu C. Ü.’ün belirleyeceklerini, evin mutfak yanındaki odasını ilk eşi R.’nın ölünceye kadar kullanacağını ve odayı kimseye devir ve kiraya veremeyeceğini, E. ölünce bu yerdeki hissesinin C.’in üzerine geçireceğini kararlaştırmıştır. Vasiyetname açılıp okunmuştur.

Vasiyetçinin ölümünden sonra, vasiyet alacaklısı E. 13.07.2007 tarihinde noterde düzenlenen sözleşme ile; vasiyetten doğan tüm haklarını ve kanuni miras hakkını mirasçılardan Ş. Ü. ile C. Ü.’e devretmiş, mirasçılardan M. E. ise 15.12.2006 tarihinde noterde düzenlenen “miras payının devri sözleşmesi” ile muris Ş.’den intikal eden terekedeki miras payını C.’e temlik etmiştir.

Miras bırakan ölüme bağlı tasarruflarını koşullara veya yüklemeye bağlayabilir. Tasarruf hüküm ve sonuçlarını doğurduğu andan itibaren her ilgili koşul veya yüklemenin yerine getirilmesini isteyebilir. Koşul veya yüklemeden yararlanacak olanların “ilgili” kapsamına girdiğinde kuşku yoktur. Vasiyet alacaklısının vasiyeti reddetmesi halinde, miras bırakanın arzusunun başka türlü olduğu tasarruftan anlaşılmadıkça bu redden vasiyet yükümlüsünün yararlanacağı da yasa gereğidir. (TMK. md. 616)

Vasiyetname şart … a bağlanmıştır. Davacı, vasiyet alacaklısı değil, yasal mirasçı olarak vasiyet yükümlüsüdür. Vasiyet alacaklılarından E., kendisine vasiyet edilen taşınmazdaki vasiyetnameden doğan hakkını ve terekedeki yasal miras payını diğer yasal mirasçılardan Ş. ve C.’e 13.07.2007 tarihli sözleşme ile devir ve temlik etmiş olmasına göre bu işlemin vasiyetnamenin bağlandığı koşulu E. yönünden bozduğunun kabul edilmesi durumunda, bundan davacı da yararlanacaktır. Kaldı ki E., 09.10.2007 tarihli oturumda kendisi lehine yapılan vasiyeti istemediğini ifade etmiş olup, bu beyan vasiyet alacaklısının vasiyeti reddetmesi niteliğindedir.

Bu redden vasiyet yükümlüsü olarak davacının yararlanacağında da kuşku bulunmamaktadır. (TMK. md. 616) Bu bakımdan davacının, vasiyetnamenin bağlandığı koşul ve yüklemelerin “ilgili” sıfatıyla yerine getirilmesini istemekte ve vasiyet alacaklılarından da E.’nin vasiyetnameden doğan hakkını devir ve temlik etmiş olması nedeniyle bunun vasiyetnamenin bağlandığı koşulu bozup bozmadığının belirlenmesi açısından bu vasiyetin tenfizini istemekle korunmaya değer hukuki yararı bulunmaktadır. O halde işin esasının incelenmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru bulunmamıştır. …”

II-) Türk Kanunu Medenîsi:

VI. Vasiyet olunan muayyen şeyin reddi

Madde 556

Vasiyet olunan muayyen şey reddolunduğu takdirde, vasiyetçinin tasarrufundan hilâfı anlaşılmadıkça; vasiyet olunan şey, onu ifa ile mükellef olan kimsenin olur.

III-) Madde Gerekçesi:

Yürürlükteki Kanunun 556 ncı maddesini karşılamaktadır.

Kenar başlığıyla birlikte arılaştırılmak suretiyle yeniden kaleme alınmıştır ve vasiyet alacaklısının reddetmesi durumunda, onun hakkının mirasçılara kalacağı, fakat mirasbırakanın bunun aksini kararlaştırabileceği hususu daha açık düzenlenmiştir. Hüküm değişikliği yoktur.

IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu: