2. Geri verme
2. Geri verme
Madde 585 - Gaip ortaya çıkarsa veya üstün hak sahibi olduklarını ileri sürenler bu sıfatlarını ispat ederlerse, tereke mallarını teslim almış olanlar, aldıkları malları zilyetlik kuralları uyarınca geri vermekle yükümlüdürler.
İyiniyetli olanların üstün hak sahiplerine geri verme yükümlülükleri, miras sebebiyle istihkak davasına ilişkin zamanaşımı süresine tâbidir.
I-) Türk Kanunu Medenîsi:
2- Geri vermek mükellefiyeti
Madde 527
Mirasa vaz’ıyed edenler, mevrus malı, gaip olan kimse zuhur ettiği takdirde; kendisine yahut vaz’ıyed edenlere müreccah hakkı olduğunu ispat eden kimseye, iade ile mükelleftirler. Her iki halde zilyedliğe dair olan hükümler caridir.
Vaz’ıyed edenler, hüsnü niyet sahibi iseler, kendilerine müreccah olan kimselere karşı iade mükellefiyetleri miras sebebi ile istihkak dâvası için muayyen olan müruru zaman müddetine münhasırdır.
II-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 527 nci maddesini karşılamaktadır. Hüküm değişikliği yoktur.
Yürürlükteki metinde kenar başlık “Geri verme mükellefiyeti” şeklinde iken, “mükellefiyet” sözcüğü gereksiz görülerek çıkarılmıştır.
Maddeye göre, üstün hak sahibi olanlar ya da gaip, kanunda öngörülen güvence süreleri içinde ortaya çıkarsa, tereke mallarını elinde bulunduranlar, bunları üstün hak sahibine ya da gaibe geri vermekle yükümlüdürler. Ancak geri verme yükümlüsünün, tereke mallarına el koyarken gösterdiği güvencenin süresi dolduktan sonra üstün hak sahibinin ya da gaibin çıkagelmesi durumunda, güvence süresi dolmuş olmasına rağmen, zilyedin geri verme yükümü devam eder. Ancak bu geri verme yükümlülüğü, daha önce gösterilen güvencenin miktarına göre daha az olabilir. Zira böyle bir durumda geri verme 993-995 inci maddeler hükümlerine, yani zilyetlikte geri verme hükümleri uyarınca yapılacaktır. Bu hükümler uyarınca, geri verme yükümlüsünün iyiniyetli olup olmamasına göre geri verme yükümlülüğünün kapsamı değişecektir.
Tereke mallarını ellerinde bulunduranlar iyiniyetli iseler, üstün hak sahibine karşı geri verme yükümlülükleri miras sebebiyle istihkak davasının bağlı olduğu zamanaşımına (m. 639) bağlıdır. Geri verme yükümlüsünün iyiniyetli olmaması durumunda ise, bu yükümlülük herhangi bir süreye bağlı olmayacaktır.
Geri verme yükümlüsünün gaibe karşı olan geri verme yükümlülüğü ise, iyiniyetli olup olmamasına bakılmaksızın, herhangi bir süreye bağlı tutulmamıştır.
III-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
2. Aufhebung der Verschollenheit und Rückerstattung
Art. 547
1 Kehrt der Verschollene zurück, oder machen besser Berechtigte ihre Ansprüche geltend, so haben die Eingewiesenen die Erbschaft nach den Besitzesregeln herauszugeben.
2 Den besser Berechtigten haften sie, wenn sie in gutem Glauben sind, nur während der Frist der Erbschaftsklage.
2-) CCS:
2. Restitution
Art. 547
1 Les envoyés en possession sont tenus de rendre la succession à l’absent lorsqu’il vient à reparaître ou aux tiers qui font valoir des droits préférables; les règles de la possession sont applicables dans l’un ou l’autre cas.
2 S’ils sont de bonne foi, ils ne sont tenus à restitution envers les tiers ayant des droits préférables que pendant le délai de l’action en pétition d’hérédité.