III. Malvarlığının özgülenmesi
III. Malvarlığının özgülenmesi
Madde 54 - Tüzel kişinin malvarlığı, kanunda veya kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça ya da yetkili organı başka türlü karar vermedikçe, en yakın amacı güden kamu kurum veya kuruluşuna geçer.
Bu malvarlığı olanak ölçüsünde daha önce özgülendiği amaç için kullanılır.
Hukuka veya ahlâka aykırı amaç güttüğü için kişiliği mahkeme kararıyla sona eren tüzel kişinin malvarlığı her halde ilgili kamu kuruluşuna geçer.
I-) Yargı Kararları:
1-) Y. 1. HD, T: 24.10.2007, E: 2007/8092, K: 2007/10045:
Bkz. madde 52.
II-) Türk Kanunu Medenîsi:
E ŞAHSİYETİN ZEVALİ
I. Malların tahsisi
Madde 50
Zeval bulan hükmî şahsın malları kanunda, nizamnamesinde veya tesis senedinde hilâfına hükümler bulunmaz yahut salâhiyettar uzvu hilâfına karar vermiş olmazsa gayesinin taalluk ettiği hukuku âmme müesseselerine intikal eder. Bu malların evvelki ciheti tahsisi mümkün mertebe muhafaza edilir. Gayesi kanuna veya âdabı umumiyeye mugayir olduğu için hâkim tarafından feshedilen hükmî şahsiyetlerin malları, hilâfına dair olan şartlara bakılmaksızın hukuku âmme müessesesine intikal eder.
III-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 50 nci maddesini karşılamaktadır.
Yürürlükteki maddenin kenar başlığında kullanılan “Malların tahsisi” ifadesi yerine, günümüz diline uygun olan “Malvarlığının özgülenmesi” ifadesi tercih edilmiştir. Madde, yürürlükteki metinden farklı olarak, kaynak Kanun (m.57) izlenmek suretiyle ve 1984 tarihli Öntasarının 51 inci maddesinde olduğu gibi üç fıkraya ayrılmıştır.
Maddede hüküm değişikliğine gidilmemiş ve ifade açısından ise, büyük ölçüde 1984 tarihli Öntasarı izlenmiştir.
IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
I. Vermögensverwendung
Art. 57
1 Wird eine juristische Person aufgehoben, so fällt ihr Vermögen, wenn das Gesetz, die Statuten, die Stiftungsurkunde oder die zuständigen Organe es nicht anders bestimmen, an das Gemeinwesen (Bund, Kanton, Gemeinde), dem sie nach ihrer Bestimmung angehört hat.
2 Das Vermögen ist dem bisherigen Zwecke möglichst entsprechend zu verwenden.
3 Wird eine juristische Person wegen Verfolgung unsittlicher oder widerrechtlicher Zwecke gerichtlich aufgehoben, so fällt das Vermögen an das Gemeinwesen, auch wenn etwas anderes bestimmt worden ist.
2-) CCS:
E. Suppression de la personnalité
I. Destination des biens
Art. 57
1 Sauf disposition contraire de la loi, des statuts, des actes de fondation ou des organes compétents, la fortune des personnes morales dissoutes est dévolue à la corporation publique (Confédération, canton, commune) dont elles relevaient par leur but.
2 La destination primitive des biens sera maintenue dans la mesure du possible.
3 La dévolution au profit d’une corporation publique aura lieu, nonobstant toute autre disposition, si la personne morale est dissoute judiciairement parce que son but était illicite ou contraire aux moeurs.
Not: İsviçre Medenî Kanunu’nun 57. maddesinin 3. fıkrası 08.10.2004 tarihli Federal Kanun ile 01.01.2006 itibariyle değişikliğe uğramıştır. Hükmün 3. fıkrasının Fransızca metnindeki “… judiciairement …”, Almanca metnindeki “… gerichtlich …” ibareleri çıkartılmıştır.