C. Devletin sorumluluğu
C. Devletin sorumluluğu
Madde 468 - Devlet, vesayet dairelerinde görevli olanların hukuka aykırı olarak sebebiyet verdikleri zararlardan doğrudan doğruya sorumlu olduğu gibi; vasi, kayyım ve yasal danışmanlara tazmin ettirilemeyen zararlardan da sorumludur.
Zararı tazmin eden Devlet, zararın meydana gelmesinde kusurlu olanlara rücu eder.
Zararın doğmasına kusurları ile sebep olanlar, rücu hakkını kullanan Devlete karşı müteselsilen sorumludurlar.
I-) Türk Kanunu Medenîsi:
TMK.m.468, TKM.m.410’a tekabül etmektedir. Bununla birlikte hüküm kaleme alınırken Türk Kanunu Medenîsi’nin düzenlemelerinden ne ölçüde ayrılındığını göstermek ve bir karşılaştırma yapma imkanı sunmak için Türk Kanunu Medenîsi’nin üç hükmünü zikretmek isabetli olacaktır:
1-) III. Hazinenin mesuliyeti
Madde 410
Vasi veya vesayet daireleri tarafından ödenemeyen zararları hazine, tazmin eder.
2-) B MESULİYET ŞARTLARI
I. Âzalar arasında
Madde 411
Vesayet dairelerinin mesul olan herbir âzası, kusurundan mütevellit olmadığını ispat etmedikçe, vaki zararı tazmin ile mükellef ve herbiri hissesiyle mesuldür.
3-) II. Muhtelif vesayet uzuvları arasında
Madde 412
Vasi ve sulh hâkimi, zararı tazminden birlikte mesul oldukları takdirde sulh hâkimi vasinin ödeyemediği zarar miktarını tazmin ile mükelleftir.
Mahkemei asliye heyeti, sulh hâkimi ile birlikte mesul oldukları surette sulh hâkiminin ödeyemediği zarar miktarını tazmin ile mükelleftirler. Hileden tevellüt eden bir zararı tazmin ile mükellef olan kimseler doğrudan doğruya ve müteselsilen mesuldür.
II-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 410 uncu maddesini karşılamaktadır.
Birinci fıkrada vesayet makamı ve denetim makamı gibi vesayet dairelerinde görevli olanların haksız fiilleri ile başkalarına verdikleri zarardan dolayı Devlet’in sorumlu tutulması esası getirilmiştir. Türk hukukunda geçerli olan memurların memuriyet görevleri nedeniyle verdikleri zarardan memurun değil, doğrudan doğruya Devlet’in sorumlu olduğu, zararı tazmin eden Devlet’in kendi memuruna rücu etmesine ilişkin genel ilke maddede aynen tekrar edilmiştir. Aynı kural Anayasanın 129 uncu maddesinde de yer almıştır.
Aynı fıkrada Devlet, vesayet makamlarında görevli olanlar dışında, vasi, kayyım ve yasal danışmanların verdikleri zararlardan da sorumlu tutulmuştur. Ancak Devletin vasi, kayyım ve yasal danışmanların verdikleri zararlardan sorumluluğu, ancak bu kişilerden zararın tanzim edilmemesi hâlinde ikinci derece bir sorumluluk olarak düzenlenmiştir.
Maddenin ikinci fıkrası Devlet’in, zarardan sorumlu kusuru olan kişilere rücu hakkını düzenlemektedir.
Maddenin üçüncü fıkrasında kusurlu kişilerin, rücu hakkını kullanan Devlet karşısında müteselsilen sorumlu oldukları hükmüne yer verilmiştir.
III-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
II. Gemeinden, Kreise und Kanton
Art. 427
1 Wird der Schaden durch den Vormund oder die Mitglieder der vormundschaftlichen Behörden nicht gedeckt, so haftet für den Ausfall der Kanton.
2 Es bleibt jedoch den Kantonen vorbehalten, hinter dem Vormund und der Vormundschaftsbehörde vorerst die beteiligten Gemeinden oder Kreise haften zu lassen.
2-) CCS:
II. Communes, arrondissements tutélaires et canton
Art. 427
1 Le canton répond du dommage qui n’est pas réparé par le tuteur ou les membres des autorités de tutelle.
2 Il est loisible aux cantons de prescrire que la responsabilité subsidiaire pour les tuteurs et l’autorité tutélaire sera imposée en première ligne aux communes ou aux arrondissements intéressés.
Not: İsviçre Medenî Kanunu’nun 427. maddesi 19.12.2008 tarihli Federal Kanun ile 01.01.2013 itibariyle değişikliğe uğramıştır.