a. Vasinin rızası
4. Vesayet altındaki kişinin yapabileceği işler
a. Vasinin rızası
Madde 451 - Ayırt etme gücüne sahip olan vesayet altındaki kişi, vasinin açık veya örtülü izni veya sonraki onamasıyla yükümlülük altına girebilir veya bir haktan vazgeçebilir.
Yapılan işlem diğer tarafın belirlediği veya başvurusu üzerine hâkimin belirleyeceği uygun bir süre içinde onanmazsa, diğer taraf bununla bağlı olmaktan kurtulur.
I-) Yargı Kararları:
1-) Y. 12. HD, T: 25.03.2003, E: 2003/3812, K: 2003/6347:
“… Bakırköy 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin … ilamı ile borçlunun kronik alkol bağımlısı olduğundan söz edilerek hacir altına alındığı ve kendisine Zübeyde Konya (Mumcu)’nun MK.nun 406. maddesi gereğince vasi tayin edildiği anlaşılmıştır. MK.nun 451. maddesi gereğince vesayet altındaki kişi, vasinin açık veya örtülü izni veya sonraki onamasıyla yükümlülük altına girebilir. Aynı Kanunun 462/5. maddesi gereğince de kambiyo taahhüdü altına girme, ayrıca vesayet makamının iznini de gerektirmektedir.
Somut olayda, Yasanın öngördüğü bu zorunluluklar yerine getirilmemiştir. Sulh Hukuk Mahkemesinin sözü edilen kararı 21.2.2002 tarihinde kesinleşmiş ve takip dayanağı bono, bundan sonra 8.8.2002 tarihinde düzenlenmiştir. Bu durumda MK.nun 16, 406, 451 ve 426/5. maddeleri de gözönünde tutularak şikayetin kabulü ile takibin iptaline karar verilmesi gerekirken istemin reddi isabetsizdir. …”
II-) Türk Kanunu Medenîsi:
4- Küçüğün tasarrufu
a)1 İcazet
Madde 394
Vesayete tâbi ve temyize muktedir kimse vasinin sarih veya zımni muvafakati ile yahut lâhik olacak icazeti ile bir borcu iltizam veya bir haktan feragat edebilir.
Diğer tarafın bizzat tâyin edeceği veya hâkime tâyin ettireceği münasip bir müddet zarfında, vasi icazet vermezse, o tasarruf hükümsüz kalır.
III-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 394 üncü maddesini karşılamaktadır.
Maddenin kenar başlıkları içeriğiyle uygun hâle getirilmiştir. Yürürlükteki maddenin ikinci fıkrasının son cümlesindeki “vasi icazet vermezse, o tasarruf hükümsüz kalır” şeklindeki ifade, maddede yapılan işlemin onamaya kadar sadece vesayet altındaki kişi hakkında etkisiz olduğunu belirtmek üzere, işlem onanmazsa “diğer taraf bununla bağlı olmaktan kurtulur” şeklinde düzeltilmiştir.
IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
4. Eigenes Handeln
a. Zustimmung des Vormundes
Art. 410
1 Ist der Bevormundete urteilsfähig, so kann er Verpflichtungen eingehen oder Rechte aufgeben, sobald der Vormund ausdrücklich oder stillschweigend zum voraus seine Zustimmung gegeben hat oder nachträglich das Geschäft genehmigt.
2 Der andere Teil wird frei, wenn die Genehmigung nicht innerhalb einer angemessenen Frist erfolgt, die er selber ansetzt oder durch das Gericht ansetzen lässt.
2-) CCS:
4. Actes du pupille
a. Consentement du tuteur
Art. 410
1 Le pupille capable de discernement peut contracter une obligation ou renoncer à un droit, moyennant que le tuteur consente expressément ou tacitement à l’acte ou le ratifie.
2 L’autre partie est libérée, si la ratification n’a pas lieu dans un délai convenable, qu’elle a fixé ou fait fixer par le juge.
Not: İsviçre Medenî Kanunu’nun 410. maddesi 19.12.2008 tarihli Federal Kanun ile 01.01.2013 itibariyle değişikliğe uğramıştır.
V-) Yararlanılabilecek Monografiler:
Şebnem Akipek Öcal; Tamamlayıcı Olgunun Hukuki İşleme Etkisi -1995-, İstanbul, 2020.
1 Düstur’daki “A” şeklindeki ibare “a” olarak anlaşılmalıdır.