I. Kapsamı
D. Çocukların bakım ve eğitim giderlerini karşılama
I. Kapsamı
Madde 327 - Çocuğun bakımı, eğitimi ve korunması için gerekli giderler ana ve baba tarafından karşılanır.
Ana ve baba, yoksul oldukları veya çocuğun özel durumu olağanüstü harcamalar yapılmasını gerektirdiği takdirde ya da olağan dışı herhangi bir sebebin varlığı hâlinde, hâkimin izniyle çocuğun mallarından onun bakım ve eğitimine yetecek belli bir miktar sarfedebilirler.
I-) Yargı Kararları:
1-) Y. 3. HD, T: 24.03.2008, E: 2008/2365, K: 2008/5152:
“… Çocuğa nafaka verilmesi kadının ayrı yaşamda haklı olup olmamasına bağlı olmayıp, çocuğa fiilen bakan eş diğer eşten nafaka isteyebilir.
O halde mahkemece, davacının ve müşterek çocuğun geçimi için gerekli, davalının geliri ile orantılı olacak şekilde, TMK.nun 4. maddesindeki hakkaniyet ilkesi de gözetilerek, uygun bir nafakaya hükmedilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde davacının tedbir nafakası talebinin reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir. …”
2-) Y. 3. HD, T: 28.02.2008, E: 2007/20848, K: 2008/3187:
“… Davada, boşanma davası ile kabul edilen protokolde yer alan küçük çocukların eğitim giderlerinin davalı baba tarafından karşılanmadığı, yapılan icra takibine itiraz edildiği ileri sürülerek itirazın iptali istenilmiş, mahkemece istemin reddine karar verilmiştir.
Ancak uyuşmazlık, TMK’nın 327. maddesi kapsamında iştirak nafakası mahiyetinde olan alacağa ilişkin olup, 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun 4/1. maddesinde 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun ikinci kitabından üçüncü kısım hariç olmak üzere kaynaklanan bütün davaların Aile Mahkemesinde görüleceği kabul edilmiş bulunduğundan ve görev hususu kamu düzenine ilişkin olduğundan resen görevsizlik kararı verilerek istem halinde dava dosyasının görevli ve yetkili Aile Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekirken uyuşmazlığın esası hakkında hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir. …”
II-) Türk Kanunu Medenîsi:
C ÇOCUKLARIN İAŞE VE TERBİYE MASRAFLARI
Madde 261
Çocuğun iaşe ve terbiyesine muktazi masraflar, kendilerinin mallarını idare hususunda kabul ettikleri usule göre, ana babaya terettüp eder. Ana baba zarurette bulunduğu veya çocuk fevkalâde masrafı mucip olduğu takdirde yahut istisnai her hangi bir sebebin vücudu halinde hâkim, çocuğun mallarından kendisinin iaşe ve terbiyesine medar olacak muayyen bir miktarın sarfı için, ana ve babaya izin verebilir.
III-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 261 inci maddesini karşılamaktadır.
Madde 1984 tarihli Öntasarının 247 nci maddesinden bazı değişikliklerle ve daha arı bir Türkçeyle iki fıkra hâlinde yeniden kaleme alınmıştır. Esaslı bir hüküm değişikliği yoktur.
Bu maddede düzenlenen, ana ve babanın çocuklarına bakma, onu koruma ve eğitme ödevlerinin velâyet hakkından bağımsız olduğu açıktır. Yani velâyet hakkı kendisinden alınmış olsa dahi onların bu ödevleri yine de devam edecektir. Maddede, yürürlükteki hukukta olduğu gibi, bir tabiî hukuk kuralının pozitif hukuk kuralı hâline getirilmiş olması söz konusudur.
IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
Zweiter Abschnitt: Die Unterhaltspflicht der Eltern
A. Gegenstand und Umfang
Art. 276
1 Die Eltern haben für den Unterhalt des Kindes aufzukommen, inbegriffen die Kosten von Erziehung, Ausbildung und Kindesschutzmassnahmen.
2 Der Unterhalt wird durch Pflege und Erziehung oder, wenn das Kind nicht unter der Obhut der Eltern steht, durch Geldzahlung geleistet.
3 Die Eltern sind von der Unterhaltspflicht in dem Mass befreit, als dem Kinde zugemutet werden kann, den Unterhalt aus seinem Arbeitserwerb oder andern Mitteln zu bestreiten.
2-) CCS:
Chapitre II: De l’obligation d’entretien des père et mère
A. Objet et étendue
Art. 276
1 Les père et mère doivent pourvoir à l’entretien de l’enfant et assumer, par conséquent, les frais de son éducation, de sa formation et des mesures prises pour le protéger.
2 L’entretien est assuré par les soins et l’éducation ou, lorsque l’enfant n’est pas sous la garde de ses père et mère, par des prestations pécuniaires.
3 Les père et mère sont déliés de leur obligation d’entretien dans la mesure où l’on peut attendre de l’enfant qu’il subvienne à son entretien par le produit de son travail ou par ses autres ressources.
Not: Her iki hüküm karşılaştırıldığında sadece TMK. m. 327/f. 1 ile İMK. m. 276/f. 1’in birbirine paralel olduğu görülmektedir. Diğer fıkralar karşılaştırıldığında dikkati çeken en önemli farklılık ise şudur: İMK. m. 276/f. 3’e göre ana ve babanın çocuklarının bakım eğitim ve giderlerini karşılamaya ilişkin yükümlülükleri çocuklarından kendi masraflarını kendi çalışmasının ürünü ile veya diğer kaynakları ile karşılamasının beklenilebildiği ölçüde sona ermektedir.