Madde 172

III. Ayrılık süresinin bitimi

Madde 172 - Süre bitince ayrılık durumu kendiliğinden sona erer.

Ortak hayat yeniden kurulmamışsa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir.

Boşanmanın sonuçları düzenlenirken ilk davada ispatlanmış olan olaylar ve ayrılık süresinde ortaya çıkan durumlar göz önünde tutulur.

I-) Yargı Kararları:

1-) Y. 2. HD, T: 04.10.2004, E: 2004/10209, K: 2004/11102:

“… Ayrılık kararının kesinleşmesinden sonra ayrılık müddeti bitince koca boşanma davası açmıştır. Davalı birliğin devamını istediğini, kocanın bu isteğe rağmen kendisini müşterek konuta almadığını kanıtlayamamış, aksine kendisi de boşanmaya karar verilmesini talep etmiştir. O hâlde mahkemece boşanmaya hükmolunması, kusurun ise ayrılık davası sırasında ve ayrılıktan sonra meydana gelen durumlar gözönüne alınarak belirlenmesi gerekir. Bu yönler gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir. …”

2-) Y. 2. HD, T: 26.03.2003, E: 2003/3124, K: 2003/4250:

“… Ayrılık kararı 21.3.2000 tarihinde kesinleşmiş, bu dava Türk Medeni Kanununun 172. maddesine dayalı olarak 24.5.2002 tarihinde süresinde açılmıştır. Madde koşuları oluştuğundan boşanmaya hükmolunması gerekirken davanın reddi bozmayı gerektirmiştir. …”

II-) Türk Kanunu Medenîsi:

Madde için Türk Kanunu Medenîsi’nin iki hükmünü zikretmek gerekir:

1-) II. Ayrılık müddeti

Madde 139

Ayrılığa bir seneden üç seneye kadar bir müddet için hükmedilir. Tâyin olunan müddetin hitamında tefrik kendiliğinden nihayet bulur. Fakat karı koca bu müddet içinde barışmamışlarsa, iki taraftan her biri boşanma talebinde bulunabilir.

2-) III. Ayrılığın hitamında verilecek hüküm

Madde 140

Ayrılık hükmünde muayyen müddetin hitamında bu hükme esas olan hadiseler münhasıran talibin aleyhine bulunmadıkça karı kocadan yalnız birisi tarafından talebedilmiş olsa bile, boşanmaya hükmedilir.

Bununla beraber diğer taraf müşterek hayata avdetten imtina ederse, ayrılık hükmüne esas olan hadiseler münhasıran talip aleyhine olsa bile, yine boşanmaya hükmolunur.

Hüküm, ayrılık dâvasının muhakemesi esnasında tahakkuk eden ve ayrılıktan sonra hâdis olan ahval nazara alınmak suretiyle verilir.

Not: Türk Medenî Kanunu’nun 172. maddesi, Türk Kanunu Medenîsi’nin 139. maddesinin 2. ve 3. cümlesi ile 140. maddesinin 3. fıkrasına tekabül etmektedir.

III-) Madde Gerekçesi:

Yürürlükteki Kanunun 140 ıncı maddesini karşılamaktadır.

Ayrılık süresi sonunda her iki eşe de, herhangi bir kayda bağlı olmaksızın boşanmaya karar verilmesini isteme hakkı tanındığından, yürürlükteki Kanunun 140 ıncı maddesinin birinci ve ikinci fıkralarına gerek kalmamıştır. Üçüncü fıkra ise maddenin yeni durumuna uygun hâle getirilmiştir.

IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:

Hükmün, kaynak İsviçre Medenî Kanunu’nda bir karşılığı bulunmamaktadır.