3. Mahkemeye başvurma
3. Mahkemeye başvurma
Madde 128 - Hâkim, haklı sebep olmaksızın evlenmeye izin vermeyen yasal temsilciyi dinledikten sonra, bu konuda başvuran küçük veya kısıtlının evlenmesine izin verebilir.
I-) Yargı Kararları:
1-) Y. 2. HD, T: 28.03.2005, E: 2005/2134, K: 2005/4925:
“… 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 126. maddesin(d)e “küçük yasal temsilcinin izni olmadan evlenemez.” 128. maddesinde ise “hakim haklı sebep olmaksızın evlenmeye izin vermeyen yasal temsilciyi dinledikten sonra, bu konuda başvuran küçük veya kısıtlının evlenmesine izin verebilir” hükümleri yer almaktadır.
Dosya için mevcut nüfus kayıt örneklerinden davacının ana ve babasının sağ oldukları anlaşılmaktadır.
Mahkemece, dava ve hüküm tarihinde onyedi yaşını doldurup onsekiz yaşını ikmal etmeyen davacının yasal temsilcisi dinlenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve araştırma ile Medeni Kanunun 128. maddesi hükmüne aykırı olarak evlenme izni verilmesi usul ve yasaya aykırıdır…”
II-) Türk Kanunu Medenîsi:
2- Mahcurlar hakkında
Madde 91
Mahcur, vasisinin rızası olmadıkça evlenemez.
Vasinin imtinaı takdirinde mahcur mahkemeye müracaat edebilir.
Not: Hükmün, Türk Kanunu Medenîsi’nin 91. maddesinin ancak 2. fıkrasına paralel olduğu kabul edilebilir. Zira her iki hüküm de ayırt etme gücüne sahip kısıtlıların evlenmelerine vasilerinin izin vermemesi halinde vasinin kararı aleyhine mahkemeye müracaat edilebileceğini kabul etmiştir.
III-) Madde Gerekçesi:
Kanun koyucunun öngördüğü evlenme yaşı, kişilere tanınmış bir temel hak olan evlenme hakkının kazanılmasını sağlar. Henüz normal rüşt yaşına ermemiş olmaları sebebiyle bu kişilerin evlenmesinde kanun koyucu yasal temsilcilerin de izninin bulunmasında yarar görmüştür. Ancak, uygulamada yasal temsilcilerin, evlenme yaşına erişmiş kişilerin evlenmelerine hiç de haklı olmayan sebeplerle karşı çıktıkları görülmektedir. Özellikle kırsal kesimde evlenme yaşına erişmiş olmalarına rağmen yasal temsilcilerin “tarafların mutlu bir yuva kurma özlemi” dışındaki sebeplerle evliliğe karşı çıktıkları, bu durumun ise “kız kaçırma, aile kavgaları gibi” arzu edilmeyen sonuçlar doğurduğu görülmektedir. Bu sebeple maddede yasal temsilcilerin haklı bir sebep göstermeksizin evlenmeye izin vermemeleri hâlinde, arzu edilmeyen sonuçları önlemek üzere hâkimin, yasal temsilcinin karşı çıkmasına rağmen evlenmeye izin vermesi imkân dâhiline sokulmuştur.
IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
Zweiter Abschnitt: Die Ehevoraussetzungen
A. Ehefähigkeit
Art. 94
1 Um die Ehe eingehen zu können, müssen die Brautleute das 18. Altersjahr zurückgelegt haben und urteilsfähig sein.
2 Die entmündigte Person braucht die Zustimmung des gesetzlichen Vertreters. Sie kann gegen die Verweigerung dieser Zustimmung das Gericht anrufen.
2-) CCS:
Chapitre II: Des conditions du mariage
A. Capacité
Art. 94
1 Pour pouvoir contracter mariage, l’homme et la femme doivent être âgés de 18 ans révolus et capables de discernement.
2 L’interdit ne peut contracter mariage sans le consentement de son représentant légal. Il peut recourir au juge contre le refus de son représentant légal.
Not: Hüküm, İsviçre Medenî Kanunu’nun 94. maddesine sadece 2. fıkrasının 2. cümlesi bakımından paraleldir. Buna ilaveten, İsciçre Medenî Kanunu’nun 94. maddesinin 2. fıkrası 19.12.2008 tarihli Federal Kanun ile 01.01.2013 itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır.